Higiena osób obłożnie chorych jest dużym wyzwaniem – szczególnie wtedy, gdy odbywa się w warunkach domowych. To proces wymagający planowania, odpowiedniego przygotowania i zgromadzenia stosownych akcesoriów. Wszystkie potrzebne środki i preparaty znajdziesz w naszej hurtowni medycznej.
Mycie osób leżących dotyczy pacjentów po zabiegach z ograniczoną mobilnością, osób nieprzytomnych, w podeszłym wieku czy w stanie terminalnym. Ogólnie są to wszystkie te sytuacje, w których człowiek nie jest w stanie o własnych siłach lub z pomocą asystenta wstać z łóżka i wykonać niezbędne zabiegi higieniczne. Odpowiednia higiena pacjenta jest koniecznym warunkiem zachowania komfortu i godności osoby leżącej. Zabiegi toaletowe to także jeden z istotnych warunków prawidłowego przebiegu procesu zdrowienia.
Jak przygotować się do mycia osoby leżącej?
Przygotowania osób leżących do mycia obejmuje trzy strefy:
- przygotowanie pomieszczenia – dwie najważniejsze kwestie to zapewnienie odpowiedniej temperatury (powyżej 20°C) oraz wykluczenie przeciągów (konieczne jest zamknięcie okien i drzwi) – jeżeli czynności higieniczne odbywają się w pomieszczeniu, w którym przebywają inne osoby, to należy zapewnić mytej osobie minimum prywatności, np. poprzez rozstawienie parawanu,
- zgromadzenie odpowiednich środków higienicznych – najbardziej higieniczne są jednorazowe myjki nasączone mydłem lub żelem – nie zaleca się stosowania zwykłego mydła: znacznie skuteczniejsze są specjalistyczne środki higieny pacjenta, które jednocześnie myją i dezynfekują skórę, co jest szczególnie ważne w przypadku nietrzymania moczu lub kału, odleżyn czy gojących się ran,
- przygotowanie łóżka – do mycia najlepsza jest specjalna wanna pneumatyczna, ale można ją zastąpić nieprzemakalnym prześcieradłem lub folią podłożoną pod zwykłe prześcieradło bawełniane,
- przygotowanie środków ochrony osobistej – należy zabezpieczyć odpowiednio nie tylko osobę leżącą, lecz także siebie: konieczne są środki ochrony osobistej, w tym przede wszystkim, fartuchy, czepki i rękawice jednorazowe, np. rękawiczki nitrylowe, które dobrze zabezpieczają skórę przed działaniem chemikaliów, płynów fizjologicznych i wydalin.
Etapy mycia osoby znajdującej się w łóżku
Zanim przystąpisz do czynności higienicznych, upewnij się, że masz pod ręką wszystkie potrzebne preparaty i akcesoria. Sprawdź temperaturę i zabezpiecz pomieszczenie przed wchodzeniem przypadkowych osób. Dopiero po wykonaniu wymienionych czynności możesz rozpocząć przygotowanie pacjenta do mycia. Oto kolejność zabiegów:
- mycie zębów i twarzy – do szczotkowania zębów, mycia twarzy, uszu, okolic oczu bardzo przydatne są chusty lub specjalne śliniaki, które zapobiegają ściekaniu płynów na łóżko,
- mycie ramion, klatki piersiowej i brzucha – do mycia górnej części ciała nie należy rozbierać w całości pacjenta: pozostawienie dolnej części odzieży lub nakrycie prześcieradłem od pasa w dół poprawia komfort psychiczny mytej osoby – szczególną uwagę należy zwrócić na okolice pod pachami, a u kobiet również pod piersiami (miejsce częstego powstawania zmian skórnych),
- mycie okolic intymnych i nóg – to obszar ciała, który wymaga specjalnej troski i wielkiej delikatności fizycznej i emocjonalnej – przy myciu świetnie sprawdzają się pianki, które działają chemicznie i mechanicznie (zmiękczają i odrywają od skóry drobinki zaschniętego brudu),
- mycie pleców i pośladków – dużej wprawy wymaga nie tylko samo mycie, lecz przede wszystkim odwrócenie osoby leżącej i często także bezwładnej lub nieprzytomnej: usuń z łóżka wszystkie poduszki i pościel, stań po stronie, na którą będzie obracany pacjent, zegnij w kolanie dalszą nogę osoby leżącej, a jej bliższą rękę połóż nad głową i lekko zegnij w łokciu – chwyć jednocześnie za dalszy bark i dalsze biodro, a następnie zdecydowanym, lecz delikatnym ruchem odwróć pacjenta na bok.
Osobnym tematem jest mycie głowy pacjenta. Najwygodniejsza dla osoby leżącej jest miska pneumatyczna. Można też sięgnąć po specjalny czepek do mycia głowy bez wody i spłukiwania. Należy pamiętać, że w ten sposób można odświeżyć włosy, ale nie da się całkowicie zastąpić mycia wodą. Głowę pacjenta należy myć nie rzadziej niż raz na 4-5 dni, a w okresie letnim częściej.
Zabiegi higieniczne powinny zakończyć się balsamowaniem całego ciała, nawilżaniem go i natłuszczaniem – zależnie od potrzeb i stanu skóry. Mycie jest dobrą okazją do obejrzenia całego ciała, w tym oceny kondycji skóry pod kątem uszkodzeń mechanicznych i objawów chorobowych. Zabiegi toaletowe obejmują też skracanie paznokci, usuwania złogów naskórka oraz strzyżenie.
