Pokutuje wiele mitów na temat higieny zębów u niemowląt i małych dzieci. Najbardziej szkodliwy mówi o tym, że o pierwsze zęby nie trzeba specjalnie dbać, bo i tak wkrótce wypadną. Prawda jest taka, że ochrona zębów mlecznych przed próchnicą powinna rozpocząć się już w pierwszych miesiącach życia dziecka. Od właściwej profilaktyki zależy nie tylko stan uzębienia malucha, lecz także rozwój wielu ważnych funkcji młodego organizmu.
Dlaczego warto dbać o zęby mleczne?
Zdrowe zęby mleczne zapewniają prawidłowe rozdrabnianie i żucie pokarmu. Oba procesy przyczyniają się do rozwoju kości szczęki i żuchwy, a także do prawidłowego ustawienia zgryzu u dziecka. Pozwalają przejść w odpowiednim momencie na pokarm stały. Są też niezbędne do kształtowania się mięśni twarzy. Braki w uzębieniu mlecznym powodują poważne utrudnienia w rozwoju mowy u dzieci.
Jednym z najważniejszych zadań mleczaków jest przygotowanie miejsca dla zębów stałych. Ubytki powodują skrócenie łuku zębowego i zablokowanie miejsca dla wyrzynających się zębów stałych. Efektem są poważne powikłania, w tym szczególnie wady zgryzu. Dlatego tak ważna jest dbałość o higienę jamy ustnej i opieka stomatologiczna już w okresie niemowlęcym.
Warto podkreślić, że zaniedbane zęby wpływają niekorzystnie na samopoczucie dziecka. Rzutują też na funkcjonowanie układu pokarmowego i ogólny stan organizmu. W związku z tym mleczaki należy pielęgnować z taką samą starannością, jak zęby stałe. Jeżeli ktoś twierdzi, że jest inaczej, powtarza obiegowe mity na temat higieny jamy ustnej u niemowląt i kilkuletnich dzieci.
3 mity na temat zębów mlecznych
Zęby mleczne zaczynają wypadać około 5-6 roku życia. Ten naturalny proces trwa przez kilka lat. Choć ten pierwszy zestaw uzębienia jest tymczasowy, poważnym błędem jest zaniedbanie profilaktyki i leczenia mleczaków. Nie należy też dawać wiary następującym obiegowym poglądom:
- mleczaki nie podlegają leczeniu – prawdą jest, że zęby mleczne należy leczyć tak, jak zęby stałe – wystarczy zastosować odpowiednie cementy i podkłady dentystyczne, w tym masy szkło-jonomerowe,
- zębów u małych dzieci nie trzeba myć – wręcz przeciwnie: zęby małych dzieci są znacznie bardziej podatne na próchnicę niż zęby stałe, więc wymagają szczególnie starannego oczyszczania z resztek pokarmu,
- mleczaki nie bolą – maluchy cierpią z powodu bólu zębów tak samo jak dorośli.
Pamiętaj: informacji na temat uzębienia mlecznego najlepiej zasięgnąć u lekarza stomatologa. Specjalista rozwieje wątpliwości, przeprowadzi kontrolę stanu jamy ustnej i zaleci optymalne sposoby pielęgnacji zębów u malucha.
6 zasad właściwej higieny zębów mlecznych
Zęby mleczne wymagają szczególnej troski, bo są delikatniejsze od uzębienia stałego. Ponadto dziecko w pierwszych latach życia nie potrafi samo zadbać o właściwą higienę jamy ustnej. Dlatego dorośli powinni pamiętać o pięciu zasadach, które zapewnią maluchowi piękny uśmiech:
- pierwsza wizyta stomatologiczna w pierwszym roku życia – nie odwlekaj spotkania ze stomatologiem do momentu wyrżnięcia się wszystkich zębów mlecznych: pierwszą wizytę można umówić, gdy pojawi się pierwszy ząb, a obowiązkowo przed ukończeniem przez dziecko 12 miesiąca życia,
- regularne szczotkowanie od pierwszego zęba – mleczaki są małe, ale wymagają regularnego czyszczenia po każdym karmieniu – najlepsza do tego celu jest szczoteczka z miękkim włosiem,
- chroń dziecko przed bakteriami kariogennymi – bakterie odpowiedzialne za rozwój próchnicy najczęściej dostają się do jamy ustnej malucha na skutek niehigienicznego zachowania się rodziców i bliskich osób: jeśli nie chcesz zaszkodzić zębom dziecka, unikaj pocałunków w usta, nie oblizuj smoczków, nie używaj wspólnych sztućców,
- unikaj cukru – przez pierwsze dwa lata życia dziecka nie dosładzaj jego napojów i posiłków: krystaliczny cukier wyrabia niewłaściwe nawyki żywieniowe i tworzy w jamie ustnej dogodne środowisko do rozwoju bakterii,
- proponuj dziecku wodę zamiast soków – najlepszym napojem dla malucha jest mleko mamy i czysta woda, dlatego unikaj słodkich soków, syropów i napojów mlecznych,
- szczotkuj zęby dziecka z użyciem pasty – po pierwsze, myj dziecku zęby, bo samo nie zrobi tego zbyt dokładnie – po drugie, zawsze używaj pasty dobranej do wieku: uzyskasz lepsze efekty higieniczne i wyrobisz pozytywne nawyki.
Jeżeli zastosujesz konsekwentnie opisane zasady dbania o mleczaki, stworzysz mocne podstawy pod zęby stałe Twojego dziecka. Świadomie stosowana profilaktyka oszczędza maluchom nieprzyjemnych doznań, chroni je przed chorobami i powikłaniami rozwojowymi.